FINNEGANS WAKE

Finnegans wake is de laatste roman van de Ierse schrijver James Joyce.
De roman werd vanaf 1924 in delen gepubliceerd. In 1939 verscheen de eerste complete editie van het werk. Pas toen kreeg het de titel Finnegans wake mee — een verwijzing naar het Ierse volksliedje Finnegan’s wake.

Tim Finnegan lived in watling street,
A gentle irishman — mighty odd
He’d a beautiful brogue so rich and sweet,
To rise in the world he carried a hod,
See he’d sort of a tipplin way:
With love for the liquor poor tim was born,
To help him on with his work each day,
He’d a drop of the craythin’ every morn’

Whack fol-de-dah
Now dance to your partner,
Welt the floor,
Your trotters shake
Wasn’t it the truth
I told ye lots of fun at finnegan’s wake

One morning tim was rather full,
His head felt heavy,
Which made him shake,
Fell from the ladder and broke his skull,
They carried him home,
His corpse to wake,
Rolled him up in a nice clean sheat,
And laid him out upon the bed,
A bottle of whiskey at his feet,
And a gallon of porter at his head

Chorus

His friends assembled at his wake
And missus finnegan called for lunch
First they brought in tea and cake
Then pipes, tobacco and whiskey punch
Biddy O’Brien begged to cry,
It’s a nice clean corpse did you ever see

Chorus

Arrah hold your gob
See paddy magee then o’connor took up the job
“arrah!” biddy says she ye’re wrong i’m sure,
Biddy then gave her a belt on the gob
And left her sprawling on the floor,
There the war did soon engage
Woman to woman and man to man
Shillelah-law was all the rage,
An a row and a ruction soon began
Mickey Maloney raised his head
When a bottle of whickey flew at him,
It missed him falling on the bed,
The liquor scattered over tim,
Tim revives,
See how he rises,
Timothy rising from the bed
Whirl your whisky around like blazes Thanum o’n Dhoul,
Do ye think i’m dead

Chorus

Het liedje heeft ook nog en literaire kant. James Joyce schreef een boek met de titel Finnegans Wake.
Meer nog dan in de Ulysses maakt Joyce in Finnegans wake gebruik van een modernistische stijl vol neologismes, cryptische verwijzingen en woordspelingen in diverse talen. Het boek geldt dan ook als uiterst ontoegankelijk. Volgens diverse critici is Finnegans wake zelfs zo onbegrijpelijk dat het niet meer serieus te nemen is. Martin Amis bijvoorbeeld, beschreef de roman als: “Een kruiswoordopgave van 600 pagina’s.  Anderen beschouwen het boek juist als een meesterwerk.
De meeste lezers zijn het erover eens dat Finnegans wake zich afspeelt in Dublin in het jaar 1132, en dat het een dag beschrijft in het leven van de kastelein Humphrey Chimpden Earwicker, zijn vrouw, en zijn twee kinderen.

Finnegans Wake is het verhaal van de timmerman Finnegan, die van een ladder is gevallen. Dood. Finnegan wordt opgebaard en er wordt een wake gehouden met veel gezang en veel alcohol. Door alle alcoholdampen en het lawaai wordt Finnegan weer wakker. Finnegans Wake is het verhaal van de wake; een gedroomde nacht vol dronken hallucinaties met dood en wedergeboorte.
Maar vooral is Finnegans Wake het levensverhaal van Humphrey Chimpden Earwicker en zijn vrouw Anna Livia Plurabelle (een toespeling op de rivier de Liffey, die door Dublin stroomt).
De initialen van Humphrey (HCE) vinden we overal in de Wake als een puzzel terug. Niet één keer, maar honderden keren. Voorbeelden: Here Comes Everyone, of deze: “the first Pharao, Humpheres Cheops Exarchas. Of deze: Eagle Cock Hotel.

Joyce vormt nieuwe woorden aan de vleet –zogenaamde “portmanteau-words”- die zijn samengesteld uit onderdelen uit vele talen (waaronder veel Nederlands). Door het samenvoegen van onderdelen wordt de betekenis op zijn minst dubbelzinning, maar vaak zelfs meerduidig. Een prachtig voorbeeld vind ik de nieuwvorming “Teargarten”. Bedoelt Joyce hier een “teagarden”of een dierentuin (Duits: “Tiergarten”). Of is de derde betekenis de belangrijkste, namelijk “garden of tears”.

En wat te denken van de volgende zin: “breakmiddels, zootzaks voor eatlust, including upyourhealthing rookworst.” Deze zin uit de Wake is waarschijnlijk voor Nederlanders makkelijker te begrijpen dan voor Ieren.
De enorme ladingen portmanteau-words, dubbelzinnigheden en alliteraties maken het boek moeilijk leesbaar als verhaal. De Wake vraagt erom om hardop gelezen te worden.Vele klanken krijgen door het spreken betekenis.(info over boek van James Joyce gehaald van: http://www.tem.nhl.nl/~prins/finnegans_wake.htm)

This entry was posted in Ierland and tagged , . Bookmark the permalink.

Comments are closed.