DE WEG KWIJT

imageMet enige tegenzin pak ik mijn fiets. Mijn moeder heeft een vervelende vorm van dementie waar ik niet altijd raad mee weet. Haar op zoeken op momenten dat je het druk hebt, of niet in de stemming bent valt niet mee. Ook Tineke gaat mee, het is immers mijn moeder die we in andere tijden hebben gekend als een zorgzaam persoon. Net wilde altijd in het middelpunt staan en liefst zoveel mogelijk mensen om zich heen. Hoe anders is dat nu, haar wereld is gekrompen tot bewegende beelden op tv en gesprekken met haar niet aanwezige vriendin.

Net, ik heb mijn moeder altijd zo genoemd, wil niets meer en is bij tijd en wijle zeer tegendraads.

We gaan samen uit eten. De laatste keer dat dat gebeurde was in Schierzicht, ze raakte volkomen in paniek toen ik naar de balie van dit zelf afhaalrestaurant liep.
Ook nu slaat bij haar de paniek toe bij het idee dat we uit eten gaan. Haar reactie is steevast afwijzend. Nog voor zich een heftig drama voor onze ogen afspeelt gaan we de deur uit. Twee verzorgenden zetten even door, een normale procedure die ook ondernomen wordt als mijn moeder naar de badkamer of het toilet moet. Mijn moeder is de laatste, de anderen wachten in de hal op haar.
Nog maar amper buiten rispt het eerste opstandige “ik wil naar mijn kamer” op.  Dit is voor het eerst sinds een halfjaar dat ze buiten komt. Huisgenoten van haar genieten duidelijk, blije dementerenden noem ik ze. Hun leefwereld is niet veel groter dan die van mijn moeder, maar zij zien de hele dag de zon schijnen.
Alice, een van de verzorgenden heeft een vriendelijk gezicht. Een beetje jaloers kijk ik naar de manier waarop zij met mijn af en toe schreeuwende moeder omgaat. Wat mij niet lukt, krijgt zij wel voor elkaar.
We kijken naar een strategische tafelschikking. Dat valt nog niet mee, gelukkig offert Alice zich op om zo dicht mogelijk bij Net te zitten, waardoor ze duidelijk kalmeert. Tegenover mij zit een zeer vriendelijke vrouw, haar grote handen en robuuste optreden geven een beetje inzicht in haar leven. Dochterlief bezoekt haar iedere dag en leest haar voor uit de krant. Verderop zit een dame met haar mondhoeken omlaag. Als ze na lange tijd stilzitten in beweging komt heeft ze een vrolijke kijk op haar leven. Aan de tafel waar we eten zitten vogels van diverse pluimage, ieder zingt zoals ooit gebekt. Wel zijn alzheimer en dementie de prominentste deelnemers van deze middag.
Af en toe laat Net zien wie ze was, vriendelijkheid en dankbare ogen komen dan in mijn richting. Ze wisselt dit zo snel af met ongenoegen dat het verwarrend is. Alice krijgt echter alles van haar gedaan, ook als Net duidelijk niets wil.
Dat komt omdat ze zich kleiner maakt  en voorzichtig met de nukken van mijn moeder mee gaat, vervolgens zet ze door wat verstandig is. Wat mij verbaast is dat ze dat niet alleen praktische zaken op deze manier voor elkaar krijgt, maar ook mijn moeder helpt te genieten van het weinige dat nog rest.
Net beleeft duidelijk plezier aan het etentje, al laat ze af en toe iets heel anders horen. Voor mij is dit een zeer bijzondere setting, met het verloop van de avond zie ik wat mensen als Alice doen en teweegbrengen in de hoofden van dierbaren. Dierbaren die duidelijk de weg in het leven zijn kwijtgeraakt.

This entry was posted in Verhalen and tagged . Bookmark the permalink.

Comments are closed.