We rijden per fiets naar de wijk Schöneberg. Op zondag is het heerlijk rijden, op de enkele frustraat na die zijn automotor wil laten knallen. In de Pallasstraße ontwaren wij een grijs, vier verdiepingen hoge bunker.
De bunker werd van 194
3-45 door dwangarbeiders gebouwd. In 1944 werkten in Duitsland zes miljoen dwangarbeiders, voornamelijk uit Polen en de Sovjet-Unie. Er waren meer dan 700 kampen voor buitenlanders in Berlijn. Een van hen was het “Augustakamp”, vernoemd naar de Augusta school (nu Sophie-Scholl school) in de Elßholzstraße. In de herfst van 1943 werd het schoolgebouw een dwangarbeidskamp. Zij moesten een bunker bouwen die als schuilplaats moest dienen voor het telecommunicatiebureau welke in de Winterfeldtstraße stond. Nadat de school was gesloten werd direct begonnen met de bouw.
De school had geen prikkeldraad en wachttorens, maar was meer een familiekamp. De klaslokalen boden plaats aan maximaal 30 personen.
Volwassenen en jongeren vanaf 16 jaar moesten 12 tot 14 uur per dag werken. Het werk was hard en gevaarlijk. Er was heet water met “Russisch brood”, dat wil zeggen brood vermengd met zaagsel, en een soep waarin hooguit een stukje raap getrokken kon zijn. De bouw was aan het einde van de oorlog niet voltooid. In 1986 werd de bunker voor de tweede keer ingezet.
De hoge bunker kreeg een tweede historie als burgerbeschermingsbunker in oktober 1986. Tien miljoen D-mark werd gebruikt om 4800 schuilplaatsen te creëren.
Nu is het leeg, niet te vernietigen (de Engelsen hadden in 1945 niet voldoende dynamiet om het ding op te blazen) en ligt het midden in een woonwijk. De Pallasstraßeflat is er eenvoudig overheen gebouwd. Gezien de vele tv-schotels op de balkons is te raden wat het herkomstland van de meeste bewoners is. De naastgelegen Sophie Scholl school heeft een toepasselijke naam. Zij deed wat de meeste Berlijners niet durfden en waarvan de grijze betonkolos tot in de eeuwigheid getuige zal zijn. Oja, het Fernmeldambt in de Winterfeldtstraße is de oorlog ongeschonden doorgekomen en doet nu dienst als gebouw voor technologische start-ups.
