Telkens als ik op reis ben naar Berlijn ontstaat er bij mij de behoefte om grenspost Marienborn bij Helmstedt te bezoeken, de voormalige Grenzübergangsstelle (GÜSt). Jarenlang was het verval hier groter dan de lapmiddelen om het geheel bijeen te houden. Nadat de muur in 1989 was gevallen had deze grenspost tussen West en Oost geen functie meer. Je mocht na de roerige novemberdagen al snel dit lugubere oord rechts laten liggen en de betonplaten van de voormalige DDR bereizen. Al heel spoedig werd een stuk snelweg om de grenspost heen gelegd en werd Marienborn een verlaten woeste van beton, golfplaten en ingegooide ruiten. fotoserie op Flickr
Inmiddels is het een publiek museum dat weer onderhouden wordt. De kapotte ramen zijn hersteld, hier en daar een lik verf en zo waar een uitbreiding van de tentoonstelling.
Marienborn was in mijn herinnering een plek waar je bijna medelijden met de Grenzpolizei kreeg. Het waren mannen die daar hooguit 25 jaar op de berg auto’s minutieus controleerden. De tentoonstelling laat zien dat die controle soms met handtastelijkheden en mensonterende taferelen aan toe ging. Wie eenmaal met gesmokkeld geld werd betrapt was goed de Sjaak. Alles werd uit elkaar getrokken om de economie van “De socialistische Boeren- en Arbeidersstaat” te redden. De planeconomie kon op geen enkele manier concurreren met de boze “Kapitalistische fascistische” buurstaten, dus was de enige remedie grenzen hermetisch afsluiten. Ook Westerse verlokkingen als computerspellen, video’s en spijkerbroeken werden niet getolereerd.
Zelf herinner ik me nog dat je voor de aankoop van 1 West Mark, 10 Ostmark kreeg. Je kon overigens niet veel met dat geld. Duur uit eten gaan en zoveel mogelijk trakteren en na afloop met een vol getankte auto de grens overgaan was zo ongeveer het enige. Oost-Duitse prullaria waren af en toe ook de moeite waard, maar vaak niet al te duur.
De plastic golfplaten van de overkapping bij Marienborn zijn vergeeld, alles eronder verkleurt zodanig dat het lijkt alsof ik met een Oost-Duits Orwo kleurenfilmpje heb gewerkt.
Dat de Socialistische Eenheidsstaat, geregeerd door de Socialistische Eenheidspartij leugenachtig en moorddadig was, laat een onderdeel uit de tentoonstelling in het administratieve hoofdgebouw duidelijk zien. De zogenaamde Selbstschussanlagen werd jarenlang verzwegen en ontkent, tot klokkenluider Michael Gartenschlager er een demonteerde en als bewijsstuk aan het westen overlegde. Daarvoor waren al tientallen vluchtelingen gewond geraakt of zelfs gedood door deze dingen. 
In het voorjaar van 1976 demonteerde de ooit voor 40.000 DM vrijgekochte DDR burger Michael Gartenschläger twee Selbstschussanlagen en overhandigde die aan het blad Der Spiegel. Daarmee kon de DDR niet meer liegen over het bestaan van deze moordwapens (een uitvinding van de Nazi’s overigens). Michael werd op 30 april 1976 bij een derde poging door een “Spezialkommando des Ministeriums für Staatssicherheit” vermoord..
De toenmalige minister van buitenlandse zaken van West-Duitsland heeft uiteindelijk 1,3 Westmark betaald om de bijna 60.000 moordmachines te laten verdwijnen.