DE LOCOMOTIEVENDRAAISCHIJF VAN PANKOW

2016-0725 06 BERLIJN Pankow treinwerkplaatsNaar de andere kant van de het S-Bahnstation Pankow-Heinersdorf ligt een overgang die echter met een stevige stalen deur is afgesloten. Vanuit de metro konden de arbeiders tot 1998 via deze brug oversteken naar hun werk in de locomotievenreparatiewerkplaats.

Vanaf de brug lijkt het terrein meer op een stuk bos met daarbovenuit torenend een enorme koepel. Hoewel ik de locatie weet vanuit meerdere boekjes over Berlijn, is de locatie zeker geen bekende toeristische attractie.

In heel Duitsland zijn nog maar twee van dit soort locomotief-draaischijven, beiden liggen ze in Berlijn. Voor de een heeft de Deutsche Bahn een afbraakvergunning aangevraagd, deze hal heeft men verkocht aan een meubelhandelaar die er ook al zes jaar niets mee doet.
2016-0725 40 BERLIJN Pankow treinwerkplaatsDe treinen in Duitsland mogen dan wel op tijd rijden, maar van enig historisch besef omtrent hun culturele erfgoed heeft de spoorwegmaatschappij geen benul.

De weg naar de werkplaats is smerig, het eerste hek staat open. Langs het fietspad ontwaar ik zelfs nog een bordje met de groene S van S-Bahn, waarschijnlijk gaf het bord aan hoe je bij het industrieterrein met de auto moest komen. Een stoffige weg over glas, kleding en onbestendig huisvuil voert langs een hoog gesloten hek. Gelukkig nergens een bordje verboden toegang en aan het einde van het hek is er ruimte genoeg om er zelfs met je fiets doorheen te rijden.
Het gebouwtje naast de overdekte draaischijfhal is compleet vernield, ik tref er wel smerige slaapzakken en vergane matrassen aan. Wonder boven wonder zijn de wc-potten met deksel nog in takt. Het ruikt er naar niets, al ligt er op de vloer nog zoveel rotzooi en vermolmd hout. De ingang van de koepel-hal is te vinden door de rails te volgen. Een kapotte deur ligt waarschijnlijk over een gat voor de grote toegangsdeuren. 2016-0725 20 BERLIJN Pankow treinwerkplaats

Hier konden 24 locomotieven worden gerepareerd, een regelmatige terugkerende klus die aan het begin van het stoomtreintijdperk hard nodig was. Olie, staal en vuur waren de kernwoorden van toen. Uiteraard reden de treinen door stoom welke met kolen werd verwarmd. De stoomlocomotieven waren smerig en gezien vanuit onze tijd langzaam. Permanent smeren van de bewegende delen was cruciaal, Olie, olie en nog eens olie werd daarvoor gebruikt. In de hal ruik ik deze grondstof voor de bewegende mechanisatie nog steeds. Alles van enige waarde lijkt hier echter gesloopt. Voorzichtig loop ik over spaanplaten die gaten bedekken, waarin de arbeiders de onderkant van de locomotieven inspecteerden en herstelden. Spaanplaat is er neergelegd door organisaties die er nog enige tijd feesten gaven. Hier en daar ligt merkwaardigerwijs nog wat confetti, niet al te vies dus niet zolang geleden gebruikt. Echt veilig kan een feestje niet meer zijn gezien het half ingestorte dak.

De overdekte werkplaats deed overigens maar beperkte tijd dienst. Op de te kleine draaischijf konden de latere grotere machines niet meer draaien. De olielucht is overal in de hal nog aanwezig ondanks het half ingestorte dak en de rondvliegende duiven. Mocht het gebouw worden afgebroken, dan zal de bodem naar alle waarschijnlijkheid aangepakt moeten worden.
Het grote ronde gebouw werd in 1893 gebouwd als laatste bouwwerk van deze soort. Alle anderen werden afgebroken, maar deze (en die in Rummelsburg zijn gebleven).
Grotere draaischijven kwamen vervolgens in de buitenlucht.

Een relatief makkelijk geasfalteerd weggetje brengt mij naar die draaischijf in de open lucht. Het is er spookachtig, de verlatenheid is griezelig, enger nog dan in de hal met half ingestorte koepel. Hier werden de meeste stoomlocomotieven hersteld, hier kon men staal maken en vormen, zodat defecte onderdelen eindeloos te herstellen waren.

Het is een degelijk stuk metaal waarop de grotere locomotieven desnoods met handkracht konden worden gedraaid. Het bedieningshuisje is volledig vernield, niets van waarde is er overgebleven. In een relatief bijzonder gebouw achter mij hoor ik mensen praten. Het voelt niet lekker, dus vertrek ik. Niet eerder dan de boel nog even goed te hebben bekeken en er foto’s van te hebben gemaakt.

25 juli 2016

Foto’s

This entry was posted in Duitsland, Reis foto's, Reizen and tagged . Bookmark the permalink.

Comments are closed.