Wie de Tocht om de Noord loopt merkt dat er toch iets boven Groningen gaat.
Wat je ziet en meemaakt langs deze 80 km lange wandeling is van grote schoonheid maar soms ook trieste lelijkheid. De wandelaar loopt in bossen en over lange leegtes met klei en wind. Men bezoekt een eenvoudige handwerkfabriek maar passeert ook hoogtechnologische chemiereuzen.
Gedurende de ruim 80.000 stappen merkt je dat het begrip cultuur continu aan verandering onderhevig is. In Jipsinghuizen kon een net op gang gekomen dameskoortje nauwelijks iets uit de keel krijgen, een prachtig kerkkoor zingt de mooiste stukken en overal spelen plaatselijke muziekkorpsen alsof het een lieve lust is. Wie alles gedurende de tocht in zich wil opnemen moet vroeg vertrekken en komt zeker niet als eerste aan. Hiermee is het karakter van de tocht helder. Zowel de snelwandelaar als de boulevardslenteraar kan genieten. Het team van Peter Veldhuis heeft deze tocht tot in de puntjes georganiseerd, maar of ze hun toekomstplannen kunnen waarmaken is maar zeer de vraag. Is de Tocht om de Noord een echt Nederlands evenement of kun je in andere landen ook hele dorpsgemeenschappen mobiliseren? (klik hier voor foto’s)
Het moet in ieder geval heel wat inspanning kosten om de inwoners uit slaapdorpen zondagochtend vroeg in de been te krijgen. Laten we toch hopen dat het de organisatie lukt om een Tocht om de Noord evenement in bijv. Schotland te organiseren, want er is immers geen enkele andere manier die zo intens is als wandelend de omgeving verkennen.
Mezelf vervloekend vertrok ik op zaterdagochtend om 5 uur richting Winschoten. Nadat ik de auto had geparkeerd liep ik naar de nabij gelegen Tramwerkplaats aan de Havenkade. Ik kom er aan op het moment dat de laatste klanten van het Gronings volkslied ten gehore worden gebracht. In die laatste klanken zitten ook de woorden ‘van Drenthe tot aan ’t Wad’, het motto van deze Tocht om de Noord.
Omdat ik de zaal niet binnen kon wegens drukte, loop ik maar direct naar de klaarstaande bussen waar ik als eerste plaats inneem. Door het stille en donkere Oost-Groningen brengt deze bus ons naar Sellingen. Mijn mobiele telefoon schakelt automatisch in op een Duits provider. Hier aan de Drents/Duitse grens begint op camping De Barkhoorn mijn wandeltocht. De buschauffeur zet ons aan de verkeerde kant van de camping af waardoor we speur zoekend over de smalle paden naar het startpunt lopen. Grote vuren voor de boerderij en merkwaardig uitgedoste dames en heren sieren deze plaats. Ik krijg van een mevrouw met kniptang een knipje in mijn Raaisbewies, daarmee heb ik toegang tot alle evenementen die Vandaag tussen Sellingen en Winschoten plaatshebben. Ogenschijnlijk ben ik erg vroeg vertrokken. Ik haal nog wat mensen in en voordat ik het weet loop ik nagenoeg alleen. In de verte komt een schitterend rode zon voorzichtig over de rand van de aarde kijken. Het is opvallend warm voor deze laatste dagen van september. Voordat ik het weet moet ik dan ook mijn trui uitdoen en deze aan mijn rugzakje hangen. Als ik bij deze handeling omkijk zie ik tot mijn schrik dat ik alleen loop. Onzeker van de route weet ik via mijn gsm dat het wel goed zit. Stevig loop ik door tot Jipsinghuizen, een mevrouw op de fiets komt mij tegemoet en vraagt mij of ik mee doe aan de Tocht om de Noord. Nadat ik dit bevestig, draait ze roepend om en waarschuwt het nog slaperige dorpje van mijn komst. Spontaan gaat een volksgroep dansen en een vrouwenkoortje zingt holahie holaho als ik in mijn eentje in dit vroeg tijdstip door de Hoofdstraat loop. Verlegen vraag ik mij af wie ooit in Jipsinghuizen deze eer te beurt is gevallen.
Pas in Vlagtwedde, startpunt van de 23 km lopers zie ik weer andere deelnemers. Ook ontmoet ik daar Laurens Stiekema en een aantal andere Artemissers. Voor het eerst in mijn leven kom ik in Vlagtwedde in een schoppenfabriek. Of de wandelaars zo’n stuk ijzer mee wilden nemen viel nog maar te bezien, maar wie er de energie voor had kon er voor 5 euro eentje kopen. In een ander tempo gaan zij richting van het schitterende Wedde. In de burcht bij Wedde is het idioot druk, bussen rijden er af en aan voor de wandelaars van de 15 km tocht. Op de brug van de burcht staat Arno van der Heyden de lopers te interviewen hetgeen de doorstroming niet echt bevordert. Tot mijn verbazing zie ik hier Katharina Baar en een collega van mijn school. Veel tijd om te praten neem ik niet want er zijn nog 15 kilometers te gaan en het tempo begint al iets te zakken. Wedde is een prachtige plek, de burcht is een schoonheid, en ook de kerk was hier zeker het bezoek waard. Voor de smalle ingang verdrongen de belangstellenden zich. Wedde heeft in de omgeving veel en veel meer moois. De route langs de recreatieplassen van de Wedderbergen zijn verbazingwekkend. In het zicht van Winschoten is de pijp in eens uit. Ik loop al een tijdje met een Uithuister die de tocht met haar zoon volbrengt. Ze hebben haast, want tegen de avond verruilen ze wandelschoenen voor hardloopschoenen en doen mee aan de Eemsmondloop.
Nabij het station van Winschoten zie ik Geert Houtman. Hij liep de kortere afstand en had de pijp bijna uit, de mijne is dan leeg. Na het plakken van een sticker en het bezoek aan de Campus ben ik blij weer in de Tramwerkplaats te zijn. Ol Grait, het motto van deze tocht, is nergens te bekennen. Had denk ik prettig geweest als ik niet cirkelend door Winschoten had gemoeten, maar rechtstreeks naar het eerste eindpunt. Ik heb bij aankomst ruim 41 km en 1 blaar op de teller staan.
De volgende dag sta ik een half uur later op. Ik rij direct naar de start in Scheemda. De plek is heel bijzonder “De Toekomst” een voormalige strokartonfabriek. Al vanaf de A7 zie ik in de schemering de hoge schoorsteen. Het fabriekscomplex werd opgericht door de Stichting Coöperatieve Strokartonfabriek in 1900. De productie van strokarton werd in 1968 gestaakt. Van de uit twee fabrieken bestaande complex staat nu alleen nog het in 1908 gebouwde “De Toekomst II”. Sinds 2009 is men bezig het gebouw voor 4,5 miljoen euro te restaureren. Als we binnen komen is er van de voormalige ruimte een moderne ruïne gemaakt. Helder verlicht, met onderdelen van stookketels kunnen worden bekeken. In alle opzichten een prachtige startlocatie voor de tweede dag. De blaar onder mijn voeten is onaangenaam, dus laat ik die maar even doorprikken en mijn voet verbinden. Helaas is de tweede dag niet blaarvrij, aan het einde van de dag heb ik er uiteindelijk drie.
De route is ditmaal een stuk minder mooi. Wel is Midwolda een ontdekking. In dat dorp zitten heel wat restaurants en kunstenaars. De tuin van de Ennemaborg heeft prachtige zwammen en in de borg zelf woont kunstenares Maya Wildevuur. Kale vlaktes en vele boerderijen kenmerken het eerste deel van de reis. Ik moet tot mijn teleurstelling erkennen dat dit weliswaar echt Groningerland is, maar zeker niet welvarend en mooi. Lelijkheid is soms pijnlijk aanwezig. Toch heeft men nagenoeg in elk dorp de bevolking weten op te trommelen. De plakken koek en pakje chocolademelk en kaas of koek krijg bij nagenoeg iedere bezochte boerderij. Gelukkig is er een kippenboer die weet dat men op zondagochtend graag een eitje eet. In Oostwold lopen we over het vliegveld. Nooit geweten dat er zo tegen de bebouwde kom aangelegen een sportvliegveldje bestond. Tussen Oostwold en Woldendorp ervaar je pas goed de leegte en stilte van het Groningerland. De boeren hebben het land al weer geploegd, grote plakken klei wachten op het volgende groeiseizoen. Via vis en frietdorp Termunterzijl kruipen we de slecht begaanbare dijk van het Eemsstrand op. In de verte vaart een rondvaartschip dat passagiers naar het aan de overkant gelegen Emden brengt. Van hier naar het eindpunt in de Boegschroef te Delfzijl is nog een heel eind. Een lange saaie weg door oerlelijk industriegebied doet beseffen dat je in de omgeving van Delfzijl loopt. Stad en omgeving zijn door industrialisatie-ambities uit de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw geheel vernield. Wat moet een mens in Weiwerd, ik zou het niet weten. De brug bij de zeesluizen staat omhoog. Wandelaars met zere voeten, spieren of blaren zien het omlopen over de sluizen niet meer zitten. Een grote groep wacht voor deze brug totdat grote vrachtschepen zijn gepasseerd. Na Farmsum volgt Delfzijl en de stadsmuur met een warm ontvangst bij de finish. Blij, stijf en met 3 blaren neem ik een medaille in ontvangst en laat ik me masseren en prikken.
Kaart dag 1 Sellingen Winschoten
Link: 2013-0928 TOCHT OM DE NOORD dag 1
Kaart dag 2 Scheemda Delfzijl
Link: 2013-0929 TOCHT OM DE NOORD dag 2