Athene en het Akropolismuseum
Je moet het de Grieken toegeven. Sinds hun toetreding tot de EU hebben ze er alles uitgehaald wat er inzat en liefst nog meer. Een beetje frauduleus lijkt het overigens wel. De graaihanden van de banken hebben zonder al te veel kritische noten ook lekker geholpen door uit te lenen wat uit te lenen viel. De belastingbetaler mag straks voor dit foutje dingetje de banken helpen. Ondanks de onzekere tijden lopen de bankenbonussen door.
Maar terug naar de Grieken. In feite klopt er in dit land iets niet. Ik ruil mijn mening graag voor een ander, maar dat hoor ik dan nog wel.
Hier is men in staat om gezamenlijk tot een bepaald bedrag te verdienen. Je zou zeggen dat het verschil tussen wat er binnenkomt en er uitgaat ongeveer gelijk moet zijn. Sinds 1981 toen ze bij de EU kwamen, hebben de Grieken veel meer uitgegeven dan er in kwam.
Prettig gevolg: de welvaart voor de inwoners nam toe. Gezien de geschiedenis met veel oorlogsjaren, armoede en ellende gun ik ze dat ook nog wel. Wel ziet er naar uit dat die inkomsten voorlopig niet al te veel verder toenemen, kwestie van broekriem zou je denken. Wie mij echter kan uitleggen dat je in het laatste geval met zijn allen nog minder wil verdienen door te gaan staken hoor ik graag. Na de vette jaren breken de magere aan, dus gaan de Grieken staken. Niet erg snugger, want de belangrijkste bron van inkomsten is hier toerisme. Toeristen willen geen gedoe en onzekerheid, staken is daarbij onhandig. Ook de imagoschade mag er wezen, al zullen Athene, Zeus en Artemis al weer snel pleisters plakken op de schaafwonden.
Als we in Athene bij de Akropolis met de door de Europese gemeenschap gefinancierde metro komen zijn de wegen schoon en nieuw. We lopen eerst naar het nieuwe Akropolis museum. Een groot bord geeft aan dat dit museum er is gekomen dankzij 129 miljoen steun van de EU. Heel knullig is het bord van deze Europese bijdrage achter olijfbomen verstopt. Na het werkelijk oogverblindende museum zien we verderop een project waaraan de EU voor maar liefst 8 miljoen een bijdrage heeft geleverd. Steun voor onderhoud aan de Acropolis. Ik zwijg nog maar over de bijdrage van Europa aan het vliegveld waar we geland zijn en de weg tussen dat vliegveld en het centrum. Al met al is er geen echte reden om toeristen te plagen met een staking op het openbaar vervoer of toegang tot de toeristische trekpleisters.De Grieken zitten zichzelf trouwens ook behoorlijk in de weg, overal zien we enorme stapels huisvuil. Zelfs voor ons niet eens zo onaardige hotel Candia aan de rand van het oude centrum liggen manshoog gestapelde zakken.
Ons hotel ligt aan de rand van de oude stad. Athene lijkt overigens niet echt op een stad, het is meer een ongeplande uit de kluiten gegroeide buitenwijk. De infrastructuur heeft veel weg van een ontwikkelingsland. De snelwegen hebben forse gaten, hoge putdeksels en slechte voorzieningen voor andere weggebruikers. Wie voor rood moet stoppen, hetgeen men hier nog wel doet, staat het liefst half op een zebrapad stil. Bij de stoplichten waar je niet zomaar doorheen komt, staan minstens 3 verkopers van kranten, scheerborstels en opladers voor mobieltjes. Deze scharreleconomie komen we de hele dag tegen in het stadcentrum. Het is vandaag een regenachtige dag en ons wordt minstens twintig keer een voordelige paraplu aangeboden, ondanks het feit dat we al onder een exemplaar lopen.
Het hotel ligt in een Albanezenbuurt, taxichauffeurs uit het land van de Shqipiaren, bussen die naar Durres rijden en Albanese winkels vallen op. Tegenover het hotel staat een leeg spoorwegstation. Er rijden wel treinen, maar het oude Peloponnisou station (Σταθμός Πελοποννήσου) is ’s nachts donker. Het station werd in 2005 gesloten. De reden is dat de treinen die richting Peloponnesos rijden niet meer van hier vertrekken maar vanaf het centraal station.
De drukke metro, oppassen voor zakkenrollers waarschuwen het reisbureau en hotel in koor, brengt ons in 5 minuten onder de drukke stad naar metrostation Akropolis. Van daaruit gaan we vervolgens naar het nieuwe Akropolismuseum.
In het museum worden archeologische vondsten van de Akropolis en zijn hellingen tentoongesteld. Nadat het oude Akropolismuseum in juni 2007 werd gesloten, ging het nieuwe op 20 juni 2009 open. Dit gebouw is 23 m. hoog en bestaat voor een groot deel uit glas.
Onder het gebouw bevinden zich archeologische resten van bouwwerken daterend van de 4e eeuw v.Chr. tot in de 7e eeuw na Chr., die geconserveerd zijn en zichtbaar door de vloer van de begane grond.
Helaas belemmeren de zwarte punten op het glas nogal het zicht.
De collectie van het museum omvat ca. 4.000 voorwerpen, vooral beeldhouwkunst, architectuurfragmenten en haut-reliëfs. De collectie is chronologisch opgezet en bestaat uit vijf afdelingen. De Parthenonsculpturen op de bovenste verdieping zijn het hoogtepunt. De collectie is verdeeld over drie verdiepingen, na de twee oudste collecties kom je bij derde afdeling.
Beneden bij de ingang staan honderden beelden en beeldjes, reliëfs, inscripties en vazen uit de tempel van Dionysos, het Asklepieion en vele andere heiligdommen en heilige plaatsen op en rond de Akropolis. Een bijzondere collectie vormen de badvazen (loutrophoroi) uit het heiligdom van Nymphe, waar pasgetrouwde Atheense vrouwen deze vazen die ze voor het huwelijksbad gebruikten, wijdden. Een glimlachende kalfsdrager (Moschophoros) van omstreeks 560 v.Chr valt direct op. Het beeldje kenmerkt zich door de iets lossere en eigene lichaamshouding.
Veel voorwerpen van de tweede verdieping komen voor het grootste deel uit de zogenaamde Perzenpuin. Dit zijn de architectuurfragmenten en de beeldhouwwerken die de Atheners na de verwoesting van de Akropolis door de Perzen in 480 v.Chr. gebruikten om te egaliseren voor de aanleg van nieuwe gebouwen.
Wie op de tweede verdieping de film over de Akropolis bekijkt ontdekt direct de nationalistische trekken van de Grieken. Je zou kunnen zeggen dat de derde verdieping met de Parthenonsculpturen vol zit met frustraties.
De beeldhouwwerken van het Parthenon zijn momenteel over verschillende grote musea in Europa verspreid. De helft van de oorspronkelijke beelden bevindt zich in het British Museum in Londen (als onderdeel van de zogenaamde Elgin marbles). Daarnaast bezitten het Louvre, het Vaticaans museum en musea in München en Heidelberg delen ervan. De Britten maken het in feite wel het bontst. De verwoede kunstverzamelaar Lord Elgin liet materiaal van de Akropolis verwijderen met toelating van de lokale Turkse overheid. Zijn bedoelingen waren oorspronkelijk echter vrij bescheiden: hij vroeg alleen maar de toestemming om schetsen en enkele afgietsels te laten maken ten behoeve van het landhuis dat hij zich in Engeland liet bouwen. Tijdens zijn verblijf in Athene ervoer hij echter de omkoopbaarheid en het totale gebrek aan kennis en interesse van de Turkse ambtenaren. Hiervan maakte de nette Lord misbruik om het waardevolle beeldhouwwerk naar Engeland te verschepen.
Midden in de bovenste verdieping staan ook delen van de architectuur van de Nikè-tempel, het Erechtheion en de Propyleeën. Hier bevinden zich vijf van de zes originele kariatiden uit de hal van de kariatiden van het Erechtheion (in de hal zelf staan nu kopieën en één origineel staat in Londen).
Vlak voor sluitingstijd verlaten wij het museum en lopen we richting Plaka. De regen valt inmiddels met bakken naar beneden. De hele toeristenwijk is dicht, ergens op de hoek van een straatje zien we een aardig café. Overdekt kunnen we bij Klepsidraplaka buiten zitten. Doordat we nat zijn worden we niet echt warm. We eten Mousaka (een pan gerecht met aubergine) en vlees met groente en aardappelen. Een prima maaltijd in elk geval. De koude Ouzo past niet helemaal bij dit weer, maar het verwarmt enigszins. Om ons heen zitten allerlei stelletjes de kou van zich af te vrijen. Via de metro komen we ’s avonds in onze onverwarmde hotel terug. Gelukkig zorgt het kleine bad voor de juiste opkikker.
Griekenland 16-10-2011