Voorzitter, dank voor de overzichtelijk en helder geschreven kadernota.
‘Broos’ zo noemde dit college de financiële situatie van onze gemeente.
Met het doornemen van de financiële stukken kun je je dan ook niet aan die indruk onttrekken.
Drie oorzaken liggen aan de geschetste financiële toestand, ten grondslag:
- Het rijksbeleid, decentralisatie en korting op de middelen
- De naweeën van de economische crisis
- De veranderde houding tot de burger.
Om met dat laatste te beginnen, D66 gelooft in de eigen kracht van mensen en streeft naar een overheid, die terughoudend is in de bemoeienis met de burgers.
Maar wij denken ook dat een overheid voor burgers en organisaties iets moet betekenen, en daardoor voor de samenleving, door deze te faciliteren en ondersteunen.
Wij verwachten dat een overheid in een welvarend land de basisvoorzieningen in stand houdt.
D66 wil een overheid, die zoveel mogelijk zekerheid biedt over de uitvoering van haar kerntaken, maar ook kiest voor:
- openheid over haar beleid
- bescheidenheid in beleid
- kwaliteit in de dienstverlening
- leefbaarheid in de dorpen en gemeenschappen
- een leefomgeving die schoon, duurzaam, in orde en veilig is.
Alle vijf zojuist geschetste punten betreffen ook de gemeente Winsum.
1. Openheid over het beleid.
Licht tijdig en helder de bezuinigingen en veranderingen toe. Wie weet wat er gaande is kan het beter begrijpen. Hier ligt een taak voor ons allen.
Dat thuis gevolgd kan worden wat wij hier vertellen, is daarom al een zinvolle ontwikkeling. Maar laten we ook proberen efficiënt en kort te vergaderen. Heldere informatie over de vergaderpunten is daarbij wenselijk.
2. Bescheidenheid in beleid
De aanpak van diverse punten in de kadernota heeft onze sympathie. Daarbij valt te denken aan de beëindiging van taken, die we als overheid lijken te sponsoren, terwijl burgers deze zelf goed kunnen oppakken.
D66 wil een overheid, die taken zo dicht mogelijk bij de inwoners en zoveel mogelijk met de inwoners organiseert en uitvoert. Wie historisch gegroeide zaken wil afstoten moet o.i. daar van uit gaan. Soms moet je het maar zo laten als het is. Welke zeer bescheiden rol spelen immers een hertenkamp of muziektempel in het volledige budget? Hou de sjeu er in!
3. Kwaliteit in dienstverlening
Ook een bescheiden, dienstbare overheid faciliteert en zoekt naar een goede relatie met haar inwoners. Veel taken van de rijksoverheid worden naar ons toegeschoven. Taken, die uitvoering vereisen van goed gekwalificeerde personeel. Blijf die vooral zoeken, het liefst in samenwerking met de andere BMW gemeenten.
4. Leefbaarheid in de dorpen en gemeenschappen
Besluitpunt 24 tot en met 66 raken vaak de leefbaarheid. Wat moet dat moet, maar kan niet van de ene op de andere dag. Betrek onze burgers als het hen dreigt te raken. Voor projecten waar cofinanciering wordt gevraagd, hebben wij veelal sympathie. In cofinanciering zien we immers mogelijkheden tot het aantrekkelijk maken van onze omgeving voor boeren, burgers en buitenlui. Meer recreatie verhoogt ook de leefbaarheid en levensvatbaarheid.
5. Een leefomgeving die schoon, duurzaam, in orde en veilig is.
Wegen afwaarderen of zelfs laten lopen is voor ons niet aan de orde. Herstel en verbeteren wel. Zonder te bezuinigen kan er een schone omgeving blijven door de hele diftar discussie vooral op financiële gronden nog eens te herwaarderen.
Voor nieuw beleid is geen geld. Willen we bijzondere zaken realiseren, dan moeten we voor dat soort uitgaven extra oppassen. In elk geval niet ieder voorstel tot aangepast beleid afwijzen.
Met de huidige voorstellen in de kadernota schaven en schuren we nog behoorlijk aan het gemeentelijke bouwwerk. Amper een jaar geleden vroegen wij ons af wat de visie van het college met betrekking tot de bezuinigingen zou zijn. De bal kregen we terug gekaatst. Een bal die moeilijk hanteerbaar is. Immers wie gekozen is en het pluche bezet, mag als eerste de contouren schetsen, zo stelden wij dit dan ook in eerste instantie aan het college voor.
Hoewel het gemakkelijk is van de kantlijn te roepen, vindt mijn partij de tot nu toe voorgestelde bezuinigingen “een fijne kaasschaaf, waarmee dunne plakjes bij de burgers worden weggesneden”.
De bijl is nog niet gehanteerd, er is nog niet gehakt.
In een aantal nota’s werd een en ander toegelicht. Helaas staan we niet bij alles te juichen. De OZB blijft bij ons in het noorden tot de hoogste behoren.
Laten we deze eigenarenbelasting proberen beperkt houden, het zijn immers niet altijd de rijksten, die een huis hebben gekocht.
Er kan door ons vooral bespaard worden door gemeenschappelijke inkoop met andere partners te realiseren en door de post personeel goed tegen het licht te houden. In deze nota vind ik daar niet veel van terug, snijden in eigen vlees is niet prettig. Wij denken dat ook de gemeentelijke ambtelijke organisatie er helaas niet aan ontkomt.
Voordeel valt zeker te behalen bij een goede samenwerking met de BMW gemeenten. Om volume te halen bepleiten wij voor een BMWEZ constructie. De vraag is maar of de huidige gemeentelijke organisaties zo’n samenwerking op kunnen zetten. Ik vrees van niet.
Het college heeft hoge ambities, ambities, waarvan wij hopen dat ze succes zullen hebben. Het streven om aan het eind van deze raadsperiode financieel gezond te zijn, steunen wij voor 100%.
Het is te hopen dat dat gaat lukken. Ook al gaat het traag en met dunne plakjes op de kaasschaaf.