VLIELAND Vliehors expres

1000001466.JPGVlieland bestaat grof gezegd uit twee delen, de oost- en westkant. Het hoofddorp van dit eiland is Oost-Vlieland. Wie denkt dat er dan ook nog een West-Vlieland is heeft het bijna goed. Er was ooit een West-Vlieland, maar in 1736 verdween dit deel van het eiland in de golven. Wie op de Vliehors staat en een flink eind naar het noorden kijkt ziet daar de plek waar dit plaatsje ooit was. In 1714 bij de februaristormen brak de zee het dorp binnen en werden de kerk en een groot deel van de huizen weggevaagd. Met hulp van Oost-Vlieland werd een poging ondernomen West-Vlieland te redden. Onder meer door de dijk te verzwaren, en met stro beplanting zou het verstuiven worden tegengegaan. Een nieuwe kerk werd gebouwd, maar in 1727 verdween ook deze met de omringende bebouwing in de golven. In 1736 tenslotte werden de laatste twee huizen ontruimd, en de predikant en het laatste huisgezin verhuisden naar Oost-Vlieland.

 

Nu is het westelijk deel het grootste deel van het eiland een grote zandplaat die bij vloed onderloopt. Wij rijden er juist op het moment dat de vloed op zijn hoogtepunt is. Slechts een paar plekken blijven droog. Vlieland is een wandelend eiland, in het Noorden kalft het af, in het zuiden groeit het aan.

Wie de schoonheid en ruwheid van dit proces wil zien zal een rit met de Vliehors Expres moeten maken. De verbouwde legertruck vertrekt voor hotel Seeduyn om in rap tempo de ruim 25 km naar het zuiden af te leggen.

Om in de truck te komen is een aluminium trapje aanwezig. Onderaan staat een ruige Texelse dame. Met een wollen zeemansmuts, wilde haren en kauwgom toont ze veel opgewekte stoerheid. Naast kaartjesknipper, hondenbegeleidster en gids is ze ook nog eens onze chauffeuse. Ze houdt van pittig rijden en direct na de start ploeteren we in flink tempo door het mulle natte zand.

Het reizigersvolk bestaat voor de helft uit kinderen en de andere helft volwassenen. De schrik slaat me om het hart als ik merk dat we begeleid worden door accordeonist Wouter. Wouter kan het niet laten te melden dat alle hoofdattracties in het weekend gesloten zijn, maar belooft dat als je maandag komt alles weer open is. We krijgen van hem een keur aan Nederlandse liedjes voorgeschoteld, echte meezingers. Ondertussen schieten de prachtige duinen aan ons voorbij. Regen en wind maken er een barre tocht van. Prachtige hoge duinen markeren aan de linker kant het eiland, rechts rijden we langs de almaar oprukkende zee. De terreinwagen ploetert af en toe diep door het mulle zand, maar blijft gestaag doorrijden. Als we later een jeep zien valt het op dat die er meer moeite mee heeft. Al na een paar kilometer zien we geen mensen meer op het strand.

De Vliehors Expres laat diepe sporen na in het zand. Sporen met een gedicht, al jaren drukt de Vliehors Expres dit gedichtenspoor in het zand. De tekst wijzigt in de loop der jaren regelmatig, nu lees ik:
Mijn lippen verlangen naar het zilte van de jouwe
de wind maakt ruimte en in stilte kan ik van je houden.

1000001452.JPGDe tekst staat op de achterste wielen, de terreinwagen drukt daardoor jaarlijks 5,5 miljoen keer een gedicht in het zand. De zware terreinwagen is niet geschikt voor het vervoer over de wegen, derhalve komt de wagen dan ook nooit van het strand. Onderhoud is regelmatig nodig, dat zal dan wel enige logistiek vereisen.

We rijden over het niet al te vlakke strand, de strekdammen liggen als ware het verkeersdrempels in de weg. Deze dammen werden vanaf het midden van de 19e eeuw aangelegd om de stroming langs de kust af te remmen. Op deze dammen verblijven doorgaans grote aantallen vogels, ik zie vooral zilvermeeuwen en een paar kleine mantelmeeuwen. Veel vogels komen af op de hier aanwezige mosselen. Ter hoogte van de Meeuwenduinen zien we zelfs grote groepen meeuwen dicht op elkaar zitten. Na deze meeuwenhangplek worden de duinen almaar kleiner om uiteindelijk geheel te verdwijnen.
Op dat punt zijn we op de Vliehors aangekomen, de rode defensievlag is gestreken, zodat we zonder al te veel zorgen doorrijden. Midden op het brede strand staan ineens twee oefentanks. Door regen en mist heen zien we in de verte ook een verkeerstoren, de geblokte voorgevel moet er voor zorgen dat vliegers niet op het verkeerde onderwerp hun proefbommen laten vallen. In 1992 en 2001 liep dat niet helemaal goed, een Deens en later een Duitse piloot doorboorden de toren met kogels. Er vielen toen geen doden of gewonden. Door de regen zijn de ruiten van de terreinwagen behoorlijk beslagen, daardoor zien we alles alleen door het open achterste deel.
De vloed overstroomt bijna in zijn geheel de 25 km2 zandvlakte van de Vliehors. Derhalve rijdt de terreinwagen dan ook door het water. Op een gegeven moment zijn we geheel omringd door het water. Het eerst doel ligt in de buurt van waar de zomerveer naar Texel vertrekt. Het is ’s zomers mogelijk om te gaan eiland hoppen. Een rij palen in het natte landschap markeert de plek waar straks weer veel toeristen zullen vertrekken.

1000001448.JPG

De mist is dunner dan voorheen zodat we, eenmaal uitgestapt, in de verte de vuurtoren van Texel kunnen zien. Ook zien we in het water een verdwaalde zeehond. Het beest is nieuwsgierig en kijkt af toe op naar de twee Border Collies van de chauffeur van de Vliehors Expres.

In de verte staat het zogenaamde Reddingshuisje, als we daarheen rijden mogen die honden op het wad achterblijven. De auto moet minstens 2 kilometer rijden. De beide honden rennen als gekken achter ons aan. Ze raken niet uit zicht, sterker nog, af en toe halen ze ons weer in. De conditie van deze drukke honden legt het uiteindelijk toch af tegen de wagen zodat ze iets later aan komen gelopen.

Het Reddingshuisje bestaat al sinds 1890 op de Vliehors. Vroeger was dit huisje een vluchtplaats voor gestrande schipbreukelingen. Nu is het in bezit van de Vliehors-Expres en ingericht als jutters museum. Veel bijzonderheden die tijdens tochten over het strand en de Vliehors gevonden zijn, zijn hier te bezichtigen. Zo liggen er fopspenen, vissen op sterk water, flessenposten en wervels van verschillende zeezoogdieren. Ook zien we Poolse, Britse en Amerikaanse borden. Sinds 1997 is het ook mogelijk om in Reddingshuisje te trouwen.

1000001461.JPGHet huisje staat ongeveer twee meter boven het strand, waar we ook enige strandvondsten zien als een computermonitor, veel hout en een bloemengieter.

Terug gaan we met een grote boog langs de kust van de Vliehors die nog steeds op veel plaatsen nat is. Gewend aan de hobbels probeer ik op het achterbalkon te staan om de prachtige duinen en het strand weer te bekijken. Binnen speelt Wouter zijn liedjes. Enigszins koud komen we na twee uur weer bij Hotel Seeduyn aan.

[flickr-gallery mode=”photoset” photoset=”72157626148669952″]

This entry was posted in Wadden and tagged . Bookmark the permalink.

Comments are closed.