Vragen voor Aad van der Drift, ICT coördinator op het Zernike College in Haren
[1] Uw school werkt met Linux. Wat precies van Linux en hoe lang al?
Onze school is in 1999 begonnen met de inzet van een Linux mailserver.
Zelf hadden we nog niet voldoende kennis in huis om dit zelf te kunnen doen, we hebben toen door Stone IT deze server laten bouwen.
Bijzonder was dat we zo ook voor het eerst kennis maakten met beheer op afstand; de mail server kon door medewerkers van Stone IT via internet worden onderhouden. Door de mailfaciliteiten van Kennisnet is die server verdwenen.
Nu draait ons schooladministratiepakket op Linux Redhat (Schoolplus op Linux ). Voordeel daarvan is dat een zeer degelijke web- en mailserver allerlei functies met het administratiepakket kan uitvoeren.
Ook draaien er nu twee Apache (Linux) webservers.
[2] Waarom hebben jullie toentertijd voor Linux gekozen?
De zeer uitgebreide mogelijkheden van een besturingsysteem fascineerden me. Met wat geëxperimenteer kwam ik al spoedig achter de vele mogelijkheden.
Het schooljaar erop ben ik in school met een groep leerlingen gaan experimenteren met Linux. Er kwam een actieve computerclub die uitsluitend met Linux werkte.
Op verouderde en meestal al lang afgeschreven pc’s konden we de gekste dingen doen.
De mailserver zou spoedig gevolgd worden door een proxyserver en een firewal. De garantie van Kennisnet een zeer veilig intranet te zijn heeft dat plan op de langere baan geschoven. Eerlijk gezegd geloofde ik toen wel in de mogelijkheden van Linux, maar ik zag voorlopig maar zeer beperkte mogelijkheden daarvan in het onderwijs.
[3] Wat zijn de voordelen van Linux? Zijn er ook nadelen? Zo ja, welke?
Degelijk en uitdagend zou ik Linux willen noemen. Als je met pc’s experimenteert, is Linux fantastisch; je ziet wat je doet. Ook voor het vak informatica zie ik vele mogelijkheden als het bijvoorbeeld gaat om het leren omgaan met netwerken. Met afgeschreven materiaal kun je eenvoudig een netwerk in de klas opbouwen.
Nadelen zijn er zeker. Het ontbreekt ons en vele andere scholen aan voldoende kennis om Linux applicaties degelijk in een netwerk te plaatsen.
Huidige ontwikkelingen met Linux distributies doen echter wel vermoeden dat het gebruikersvriendelijker wordt, zodat meer scholen er gebruik van kunnen maken.
Een groot voordeel van Linux is dat webservers, mailservers, proxyservers en firewalls, mits goed opgezet, zeer degelijk zijn. Dit is bij steeds maar uitdijende netwerken met veel jeugdige nieuwsgierigen van groot belang.
[4] Wat zijn, voor jullie school, de uiteindelijke kosten voor de implementatie van Linux?
Linux is nagenoeg gratis. Je kunt het gratis downloaden en je mag het gebruiken waar je wilt en in welke omvang je wilt. Door de bedenker van de eerste Linuxsystemen Linus Torvald, werd voor de licentieconstructie GPL gekozen. GPL is de afkorting van General Public License, dat er op neer komt, dat je alles mag, behalve verbieden er gebruik van te maken. Met andere woorden, na te hebben gedownload heb je volledig legale software. Als school hebben we de winkelversie gekocht, omdat er op de vele cd’s veel nuttige applicaties zitten. De gratis internetversies van Linux werken echter zeker net zo goed.
De echte kosten van Linux zitten in scholing en installatie. Daarvoor betaal het onderwijs de commerciële tarieven voor IT professionals.
Een complicerende factor m.b.t. Linux is wel, dat de acceptatie van beheer langzaam gaat. Veel systeembeheerders hebben een druk bestaan. Op school is er nauwelijks tijd iets nieuws te ondernemen.
[5] Wat vindt u van Windows?
Deze vraag refereert aan de overal voorkomende vergelijking tussen grootheden die beide hun verdiensten hebben. Ik zou Windows niet willen missen. Dankzij de monopoliepositie van deze gigant hebben we een aardige standaard gekregen waaraan programma’s voor het onderwijs moeten voldoen. Het aantal onderwijsapplicaties dat draait op Linux is zeer gering in vergelijking met Windows. Ook werk ik op mijn laptop met Windows. Ik ben zelfs enthousiast over Windows 2000, voor een werkstation een stabiel systeem en naar ik heb gehoord van diverse experts een zeer goed serverplatform. Tevens is Windows voor het onderwijs een goed en betaalbaar systeem
[6] Heeft de school ooit overwogen om draadloos te gaan werken. Zo ja/nee, waarom? Wat vindt u überhaupt van draadloze netwerken?
Onze school gaat volgend jaar in de laptopklassen werken met een draadloos netwerk. We zijn er op dit moment nog volop mee aan het experimenteren. Deze experimenten zien er goed uit. Ook over de snelheid hebben we niet te klagen. Naar mijn mening zijn de mogelijkheden van draadloos groter dan van vaste bekabeling. De prijs van draadloos wordt steeds minder een bezwaar. Als je rekent wat een breekwerk met draadloos kan worden voorkomen in vele oude schoolgebouwen, dan is dat soms een reden om de hogere kosten op de koop toe te nemen.
[7] Hoe wordt het netwerk op de school gebruikt?
Zeer intensief. In een helder ogenblik hebben we een paar jaar geleden het netwerk op twee van onze vijf gebouwen zeer ruim opgezet. Op dit moment lopen we daar toch tegen capaciteitstekorten aan. Onze computerruimten zijn altijd bezet, er is jaarlijks meer vraag naar werkstations. Steeds meer wensen m.b.t. ICT in het onderwijs worden door collega’s en leerlingen naar voren gebracht. Voor het volgende jaar is uitbreiding van ca. 120 aansluitpunten in de maak. Ruim 300 computers en 100 laptops voor 2500 gebruikers in vijf gebouwen met even zoveel servers en netwerken vereisen steeds meer beheer.
[8] Heeft u uzelf nog moeten bijscholen om met Linux te werken?
Ja ik heb een week een Linuxcursus gevolgd bij CSS. De cursus was zeer goed opgezet, ik heb er voldoende geleerd om verder te gaan met Linux. Op dit moment zijn we ook bezig met een LPI cursus. Dat is een cursus opgezet volgens de ideeën van het Linux Professional Institute. Een stagiaire met zeer veel kennis van Linux geeft bij ons aan de systeembeheerders les. Een aantal hoopt nog voor de zomervakantie een examen af te leggen.
[9] Denkt u dat andere scholen ook gemakkelijk Linux kunnen implementeren? Met andere woorden: kunt u Linux aanbevelen?
Ik kan Linux niet zomaar aanbevelen. Je moet je allereerst als school afvragen of je met Linux applicaties zaken kunt oplossen die niet in dezelfde mate door andere systemen kunnen worden opgelost.
Als je een goede Novell of Window oplossing hebt en je hebt de kennis daarvan in huis dan is het volgens mij niet zinvol dat met Linux te doen.
Webservers, mailserver, proxyservers en firewalls kunnen zeer goed met Linux worden opgezet. Als advies geef ik dan wel mee dat je daarbij in eerste instantie gebruik moet maken van professionele kennis. Die is gelukkig wel bij diverse bedrijven aanwezig.
[10] Heeft u nog tips voor scholen die worstelen met de vraag wat voor soort netwerk ze moeten implementeren of andere tips op het gebied van [het onderhouden van] netwerken?
Het is onverstandig je door emoties te laten leiden bij het implementeren van een netwerk. Het zoveelste blauwe scherm van een Windows-vastloper kan aan zeer veel zaken liggen. Ook Linux kent wel wat instabiliteitproblemen.
Een school moet, wil het een netwerk opzetten, zich een aantal dingen goed realiseren.
Allereerst uiteraard: wat wil ik als school kunnen; wie kan dat voor mij doen, is de tweede vraag. Een mooi systeem opzetten dat niet onderhouden kan worden is een ramp. Dus ook moet men de vraag stellen hoe dat moet worden gedaan
Grotere scholen zullen mijns inziens steeds meer overgaan op multiserver omgevingen waar soms Linux, Windows en Novell een belangrijke rol spelen.
Alle expertise voor onderhoud is meestal niet aanwezig, dus zal externe expertise belangrijk worden.
Voor Linux op de werkstations in scholen zie ik vooralsnog geen mogelijkheden. Wil je als school een degelijke besturingssysteem hebben voor je server hebben, dan is Linux een optie waar naar gekeken moet worden.
In Vives nr 23 of 24 verschenen juni 2001